e3fa82c8-bf7b-37cc-bd28-2e0000ee3959

Etak «mehatxatutakoei» Buruzko Bi Aztei Lan Egíngo Dira, Jaurlaritzak Eskatuta - Deusto Knowledge Hub Explorer

ETAk «mehatxatutakoei» buruzko bi aztei lan egíngo dira, Jaurlaritzak eskatutaBizkartzaina izan dutenen eta ertzainen egoera aztertuko dute lanek b Pedro Arrupe ¡nstítutuak egíngo d ¡tu txostenak, urte amaierarakoEdume Begiristain GasteizETAren «mehatxua» pairatu duten pertsonek jasan izan duten «bidegabekeria» aztertze aidera, bi txosten egiteko eskatu dio Eusko Jaurlaritzak Deustuko Unibertsitateko Giza Eskubideen Pedro Arrupe institutuari. Biktimen egoerari buruzko ikuspegi orokorra emango du batek, eta ETAren «mehatxuagatik» bizkartzaina eraman behar izan duten pertsonen errealitatea aztertuko du. Zehatzagoa izango da bigarren azterlana, eta ETAren «mehatxuak» ertzainengan eta haien senideengan izan duen eragina landuko du. Bi ikerketak urtea amaitu aurretik aurkeztuko dira. Jonan Fernandezek zuzentzen duen Bake eta Bizikidetza Idazkaritza nagusiaren enkarguz egingo dira txostenak. ETAk «mehatxatutako» pertsonak biltzen dituen Zaitu elkartearen laguntzarekin landuko da lehen azterlana, eta Ertzaintzaren biktimek osatutako Aserfavite elkartearekin eta Segurtasun Sailarekin bigarrena. Elkarte horietako ordezkariekin batzartu ziren atzo Bake eta Bizi-ETAren 314 atentatu argitu gäbe daudela dioteRETAk atentatuan hildako 314 pertsonaren kasuak argitu gäbe jarraitzen dute. Hori ondorioztatu du Juan Fernando Fernandez Calderin kazetariak bere liburuan. Egileak Agujeros del sistema (Sistemaren zuloak) izeneko lañaren berri eman zuen atzo Eusko Legebiltzarreko Giza Eskubideen Batzordean, Carlos Fernandez de Casade vante Nazioarteko Zuzenbidearen katedradunarekin bâtera. UPDk eskatuta egin zuten agerraldia. Egileak bi urte eman ditu liburua egiteko, eta polizia, biktima eta epaileak elkarrizketatu ditu. Liburuan dioenez, 1970eko hamarkadatikkidetza idazkaria eta Monica Hernando Biktimen eta Giza Eskubideen zuzendaria, Gasteizen. Batzarra amaitzean, azterlanak egiteko arrazoiak azaldu zituen: «Mehatxatutakoena ikusi ez den indarkeria izan da, eta, hortaz, aztertu beharra dago, jasandako mina eta kaltea aintzat har dadin».Bi ikuspuntutatik aztertuta1990etik 2011 bitartean izandako gertaerak aztertuko dituzte txostenek, «ETAren jazarpena gizartearen sektore ugaritara zabaldu zelako» epe horretan. Biktimen sufrimendua ikuspuntu kuantitatibo eta kualitatibo batetik aztertuko dituzte, Fernandezek jakinarazi zuenez. Hala, 1990etik aurrera ETAren «mehatxuagatik» bizkartzaina edo zaintza sistema behar izan duten lagun kopurua xehatuko du azterlan batek, eta biktimak euren jardueraren arabera sailkatuko dira.Horrekin bâtera, txostenak aide kualitatibo batetik azalduko du pertsona «mehatxatuen» bizimoduak eta bizkartzainak era-aurrera ETAk egindako 314 atentatuk argitu gäbe jarraitzen dute «akats judizialak» izan direlako, sumarioak«galdu» egin direlako edota frogak desegin direlako.Horrelakoak gertatu ¡zana «harrigarria» eta «eskandalua» déla adierazi zuen Fernandez de Casadevantek, eta kasu horien biktimak Europara jotzera animatu zituen. «Giza Eskubideen Estrasburgoko Auzitegian Estatuaren aldetik pairatzen duten bigarren biktimizazioa salatzera animatzen ditut biktimak». Azaldu zuenez, liburuan jasotako kasuak ¿ bateraezinak» dira giza eskubideen nazioarteko araudiarekin, eta, horregatik bakarrik bada ere, Espainiako Estatuak ¿barkamena» eskatu eta ordaina eman beharko lieke biktima horiei.mateak norberaren eta sendiaren eskubideetan eta askatasunean eragindako «inpaktua». Azterlanak hainbat kasu esanguratsu bilduko ditu, gainera. «Biktimen bizitzan izandako giza kostuaren berri izatea da asmoa».Bestalde, ETAren indarkeriak Ertzaintzarengan izandako eragina aztertuko duen lanak bi ikuspegi landuko ditu. Batetik, Ertzaintzak, kolektibo gisa, pairatutako «mehatxu difusoaren» berri jasoko du, eta, bestetik, «mehatxu eta jazarpen» kasu zehatzak zerrendatuko ditu. Txostena Ertzantzara mugatuko da, baina Jaurlaritzak ez du baztertu etorkizunean Estatuko Segurtasun Indarrei buruzko azterlana ere egitea.Bake eta Bizikidetza Planean aurreikusita dago aipatu bi txostenak lantzea. Plan horren lehen ekinaldiaren helburuei jarraiki, «iragana argitu eta giza eskubideen urraketa guztiak aitortu» nahi ditu gobernuak. Azterlanekin, «iraganaren» zati bat argitu eta «ETAren mehatxuaren biktimen sufrimendu bidegabea» konpondu nahi da.Monica Hernando eta Jonan Fernandez, atzo, aurkezpenean. mikel arrazola / irekia

Edume Begiristain Gasteiz

2015-10-03T00:00:00

html

es